Sołectwo Kostrza

ODSŁUCHAJ

Sołtys: Helena Szerszeń ( 6 członków Rady Sołeckiej)

Liczba ludności: 651 osób (stan na 30.12.2020r.)

Powierzchnia: 5,13 km2

Powierzchnia użytków rolnych: 308,46 ha

Lasy i grunty leśne: 101,13 ha

Kostrza (niem. Häslicht) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Strzegom. Nazwa wsi zmieniała się wielokrotnie: od 1318 r. Heslech, 1369 r. Heselacht, 1389 r. Hezelicht, 1393 r. Heselicht, 1427 r. Hasellecht, 1660 r. Hässelicht, 1667 r. Hösslicht, Hösslicht, Heslich, 1677 r. Heslicht, 1726 r. Haselicht, 1765 r. Haeslicht, 1816 r. Häselicht, 1825 r. Häslicht, 1945 r. Malanów, od 1947 r. Kostrza.

W Kostrzy istniał gotycko - renesansowy dwór z około połowy XVI w., przebudowany i odbudowany pod koniec XVI w. Około 1730 roku zbudowano na jego miejscu barokowy pałac, który został przebudowany pod koniec XIX w. Po 1945 roku był nieużytkowany, co spowodowało, że popadł w ruinę. Niegdyś był on otoczony fosą. Zachowała się jedynie część murów. Umiejscowiony był w parku krajobrazowym z XVIII w. zmienionym w XIX w. Obok stały zabudowania folwarczne. W ich skład wchodziły: oficyna mieszkaniowo- gospodarcza, mury z końca XIX w., stajnia, obora oraz stodoła. W parku rósł pomnikowy dąb. Jego właścicielem był Jakub von Tschirnhaus. Dziś stoi pusty.

Cennym zabytkiem sakralnym wsi, malowniczo położony w jej centrum, jest kościół  p.w. Podwyższonego Krzyża Świętego. Pierwotny kościół w tym miejscu był wzmiankowany w 1374 r. W obecnej postaci powstał prawdopodobnie na początku XVI w. Przebudowany i rozbudowany w XVIII w. Wtedy to powstała m.in. zakrystia. W 1804 r. od strony pd. dostawiono kaplicę. Świątynia była remontowana m.in. w 1964 i 1973 r., ostatnio na początku XXI w. Do najcenniejszego wyposażenia należy renesansowa, drewniana, polichromowana ambona z 1585 r., ozdobiona postaciami ewangelistów. Ponadto, drewniane figury z ok. poł. XVI i XVIII w., a także polichromowany ołtarz z końca XVII w. i XVIII - wieczne obrazy olejne. Wokół kościoła kamienny mur, w którym umieszczono kapliczkę pokutną.

Na terenie wsi zlokalizowanych jest 8 wyrobisk granitu, dlatego Kostrza jest obok Strzegomia i Sobótki centrum kamieniarskim. Na terenie wsi znajduje się kilka sklepów spożywczych. Jest to wieś o układzie zabudowy ulicowym (ul. T. Kościuszki, ul. S. Żeromskiego, ul. Borowska, ul. M. Kopernika, ul. Pionierska, ul. Niepodległości).

We wsi znajduje się Publiczna Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II oraz punkt lekarski i biblioteka. Chlubą wsi jest wielopokoleniowy Zespół Folklorystyczny „Kostrzanie”, mający swoją siedzibę w Świetlicy Wiejskiej. Zespół od 1985 r. sławi gminę Strzegom w kraju i poza jego granicami. „Kostrzanie” od 1992 roku są gospodarzami Międzynarodowego Festiwalu Folkloru w Strzegomiu.

O bezpieczeństwo mieszkańców dba Ochotnicza Straż Pożarna (OSP), która również włącza się w życie całej wsi. Stowarzyszenie to liczy wielu członków i strażaków-ochotników.

We wsi prężnie działa Stowarzyszenia Klubu Sportowego „Sokół”, dzięki któremu cały czas rozwija się działalność sportowa w sołectwie, który w 2020 roku obchodził 15-lecie działalności klubu. Zadbane boisko, nowe trybuny, bramki i piłko chwyty pozwalają stwierdzić, że  działalność klubowa i szkolna jest prowadzona z pasją, a mieszkańcy potrafią zadbać o mienie wspólne. Od 1 stycznia 2013 r. działa we wsi Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju wsi Kostrza, którego podstawowym zadaniem jest pozyskiwanie zewnętrznych środków finansowych. Rada Sołecka inspiruje mieszkańców do działań na terenie wsi.
W dzieło upiększania wsi włączają się także przedsiębiorstwa działające na

Państwo Białomyzy prowadzą we wsi gospodarstwo rolne a także zajmują się hodowlą karpia i wędkowaniem. Ich staw znajduje się na trasie Kostrza – Rogoźnica. Promowany przez nich produkt lokalny to karp: wędzony, pieczony, grillowany, czy faszerowany.

Do rejestru zabytków we wsi Kostrza na listę zabytków wpisane są:

  • kościół filialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, z początku XVI wieku, XVIII w., 1804 r.; na wieży wisi dzwon z 1768 roku, a na murze są trzy renesansowe nagrobki z lat 1555–1600. Ponadto na uwagę zasługują późnogotyckie z około połowy XVI w. i barokowe z XVIII wieku drewniane polichromie. Figury, barokowy, drewniany ołtarz z końca XVII wieku i obrazy olejne z XVIII w.
  • cmentarz katolicki, stara część z 1887 r.
    • ogrodzenie kamienne z bramą
  • zespół dworski:
    • dwór, obecnie ruina, z XVI-XVII w., pierwotnie zamek wodny
    • ogrody z fosą i sad, z pierwszej połowy XVII w., XVIII w.

 

 
Droga wjazdowa do wsi
 
 
Kościół filialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
 
 
Krzyż we wsi
 
 
Stawy w Kostrzy
Powrót