Sołectwo Żelazów

ODSŁUCHAJ

Sołtys: Mieczysław Łopatka  (5 członków Rady Sołeckiej)

Liczba ludności: 169 osób (stan na 31.12.2020r. )

Powierzchnia: : 4,41 km2

Gęstość zaludnienia: 41,3 osoby/ km²

Lasy i grunty leśne:  119,89 ha

Powierzchnia użytków rolnych: 287,61ha

Odsetek gospodarstw, których właściciele utrzymują się głównie

z gospodarstwa: 66,7%.

Żelazów (niem. Eisdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Strzegom.

Historia Żelazowa sięga XVIII wieku, kiedy to protestanci zasiedlili zdobyte tereny tworząc osady. Ród Richthofenów rozbudował pałac w 1830 roku, założył piękny park, na którym ustawiono kapliczkę. Dodatkowo wybudowane zostały domy wielorodzinne, powstało przedszkole i szkoła. We wsi funkcjonował zajazd, sklep ogrodniczy, kiosk, księgarnia, poczta, mleczarnia i kuźnia. W pobliżu wsi powstał kamieniołom - miejsce pracy mieszkańców.

W 1945 roku wojska radzieckie wkroczyły na teren wsi, zbierając łupy.
W roku 1947 w Żelazowie osiedlili się Polacy. Pozostawiony majątek przekształcił się w gospodarstwo Stadniny Koni, które w 1998 roku został wykupiony przez 2 spółki: Polską Korporację Inwestycyjną S.A. i Stadninę Koni Żółkiewka. Żelazów zamieszkuje 193 mieszkańców. Jest to typowa wieś robotniczo - chłopska. Żelazów z roku na rok pięknieje. Żelazów to wieś, z której można podziwiać piękną panoramę Gór Wałbrzyskich, Suchych, Kamiennych i Karkonoszy.

Góra Żelazowska pozwala na aktywny wypoczynek zimowy. Mieszkańcy, przy sprzyjającej aurze, robią kuligi dla dzieci i dorosłych. Malowniczo położony Żelazów posiada wiele ciekawych tras rowerowych. Z alei czereśniowych rozciąga się widok na Śnieżkę, Chełmiec, Górę Sowią,  Rudawy Janowickie i bliższe: Gęsie Wzgórza, Góry Rogoźnickie, Górę Zwycięstwa, Górę Krzyżową. W ostatnim czasie Nadleśnictwo Jawor przeprowadziło rewitalizację zbiornika wodnego w pobliskim lesie. Żelazów posiada duże tereny wodonośne, na których zbudowano ujęcie wody pitnej dla Żelazowa, Godzieszówka, Żółkiewki, Wieśnicy, Goczałkowa, Rogoźnicy i Kostrzy.

W 2019 r. oddano do użytku nową świetlicę wiejską w całości finansowaną z budżetu gminy koszt ok. 1,06 mln zł. Mieszkanki czynnie udzielają się w Kole Gospodyń Wiejskich. Działalność kulturalną prowadzą instruktorzy Strzegomskiego Centrum Kultury. Odbywają się tu głównie imprezy plenerowe. Są to głównie festyny wiejskie z udziałem mieszkańców wsi. Odbywają się one na nowopowstałych placach zabaw, wyposażonych w urządzenia zabawowe, altanki, stoliki i ławy, a przede wszystkim dysponujące przestronnym  miejscem do wykorzystania na zabawy taneczne, konkursy i zabawy rekreacyjno-sportowe. Społeczność wiejska bierze udział w Jarmarkach Wielkanocnych i Dożynkach Gminnych organizowanych w gminie. Dzieci, młodzież i dorośli mają możliwość korzystania z oferty  programowej SCK, np. udział w sekcjach i zajęciach odbywających się w budynku SCK oraz organizowanych wyjazdach do teatru, opery, operetki oraz koncertach i imprezach plenerowych organizowanych na terenie gminy Strzegom.

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisany jest zespół pałacowy:

·        pałac, z XVII w., przebudowany po 1820 r.; od frontu posiada portyk ośmiokolumnowy – po dwie kolumny w rzędzie, który wieńczy balkon,

·         park, powstały po 1830 r.

·        dom ogrodnika, z około 1800 r.

Widok na Górkę Żelazowską
 
Pałac w Żelazowie
 
Witacz w Żelazowie
 
 
Nowo powstała świetlica wiejska w Żelazowie
Powrót